Bron: Maandblad van de Vlaamse Imkerbond
Jaargang: 90
Jaar: 2004
Maand: juli-augustus
Auteurs: Hans Vereecken
ANTHONOMYCES REUKAUFII
Anthomyces reukaufii is een gisttype, dat vooral gevonden wordt op weidebloemen zoals klavers, paardebloemen en vele andere. De gist leeft en vermenigvuldigt zich met de nectar van de bloemen. Deze gist wordt door hommels, bijen en wilde bijen van bloem naar bloem getransporteerd en speelt een belangrijke rol in de pens van alle herkauwers, waaronder koeien, geiten en schapen.
Met behulp van deze gist kunnen de dieren celluloserijk voedsel, zoals grassen, veel beter verteren. De gist leeft in de pens en helpt bij de omzetting van cellulose tot eiwitten, noodzakelijk voor de weefselopbouw. De omzetting van ruwvoeder tot nuttig product stijgt met ongeveer 20 procent. Bovendien onderdrukt de gist de groei van andere schadelijke bacteriën en schimmels, wat eveneens tot het welzijn van het dier bijdraagt.
Op planten die niet door bijen of hommels bevlogen worden, ontbreekt deze gist. Hierdoor spelen hommels en bijen een niet te verwaarlozen rol in het leven van de herkauwers. De rol van de bijen en hommels bij de bestuiving van planten en als verspreider van deze bloemengist bewijst eens te meer hoe nuttig deze wezens wel zijn.
Wanneer men dieren op een bloemenrijke weide zet, ziet men dat in korte tijd alle bloemen aangevreten zijn. Ook de dieren weten wat goed voor ze is. Hun instinkt leidt ze automatisch naar de beste en gezondste planten.
Hoe bloemenrijker een weide is, des te gezonder de koeien zijn. Dat de kaas uit de Zwitserse Alpenweiden naam en faam heeft, heeft dus een wetenschappelijke achtergrond. De spijsvertering van de Alpen koeien wordt geholpen door de gist anthomyces reukauftii, die in de pens op een symbiotische wijze leeft, beide wezens profiteren ervan. De kwaliteit van een weide hangt dus o.a. af van de hoeveelheid bloemen én van de hoeveelheid bijen en hommels die voor de verspreiding van deze gist kunnen zorgen. Voor de landbouwer geldt dus: pas maaien na de bloei van de bloemen. Goed voor koe en … bij.
De gist speelt ook een belangrijke rol in het leven van bijen en hommels:
• de gist komt in de pollenvoorraden en in de middeldarm voor. Ze wordt echter niet in de honing en in het voedersap aangetroffen.
• bijenvolken, in welke de gist aangetroffen wordt, zijn gezonder (langere levensduur, meer broed). Waarschijnlijk helpt de gist bij de vertering van de pollen.
• de gist zuurt de darminhoud aan, waardoor deze minder snel (alcoholisch) gist. De volken hebben hierdoor minder last van roer en van de meiziekte.
• de gist onderdrukt de parasiet Nosema Apis.
De gist heeft dus belang voor herkauwers, bijen en hommels, en aldus voor de mens. Leve de bloemenweide.
Bron: Hummein’ door Eberhard von Hagen (ISBN 3-935980-28-0).