Bron: Maandblad van de Vlaamse Imkersbond
Jaargang: 103
Jaar: 2017
Maand: Maart
Auteur : Dirk Desmadryl

DE TIEN GEBODEN VOOR DE BEGINNENDE IMKER

2017 8 1De laatste jaren is imkeren een hype geworden. Steeds meer geïnteresseerden staan aan te schuiven om een imkerscursus te volgen. Ze krijgen er heel wat theorie voorgeschoteld en het smaakt als zoete honing: bijen houden lijkt fantastisch. De enthousiastelingen laten er dan ook geen gras over groeien en op een heugelijke dag staat er een bijenkast in hun tuin, vol zoemende engelen. Maar tussen theorie en praktijk gaapt er een hemels kloofje, het lieflijk sprookje is van korte duur en vaak doen de bijen helemaal niet wat er in het boekje staat. Om aan de noden en vragen van nieuwe imkers (en ook anderen) tegemoet te komen, opent de redactie een nieuwe rubriek ‘Help! ik heb bijen’ We zullen elke maand proberen antwoorden te geven op vragen en problemen die toepasselijk zijn voor iedereen, zonder ons vast te pinnen op specifieke bijenrassen, kasten of bedrijfsmethoden. Als opening geven we enkele aanbevelingen.

  1. Beperk het aantal bijenvolken
    In principe heb je aan één volk genoeg om te leren omgaan met bijen. Gun je zelf de nodige tijd en ruimte om het imkeren beetje voor beetje je eigen te maken en bezondig je niet aan overdaad. Houd het aantal volken heel beperkt, drie kasten is voor een beginner zeker een limiet, misschien is er al één te veel.
  2. Hoed je voor zwermen
    Starten met een zwerm is heel verleidelijk: het kost meestal niets, je bent direct vertrokken en een zwerm kan in de kortste tijd uitgroeien tot een volwaardig volk. Heelaas weet je vaak niet waar die zwerm vandaan komt, hoe oud de koningin is en welke stamboom ze in haar genen heeft. Wellicht haal je van die vervaarlijke steekduivels in je tuin waar je binnen de kortste keren enorm spijt van zult krijgen. Uitkijken dus als je de oorspong van de zwerm niet kent.
  3. Controleer je bijen
    Doe (om de week?) je kasten open. Als je regelmatig aan de bijen werkt, ga je het na verloop van tijd in de vingers krijgen, anders leer je het nooit. Doe het wel omzichtig, de manier waarop je werkt aan de bijen is vanzelfsprekend van groot belang en als beginnende imker ga je zeker fouten maken. Dat hoeft daarom niet altijd een ramp te zijn, we leren het meest uit onze fouten.
  4. De juiste kast
    Je kent misschien iemand die ooit eens bijen gehad heeft en al zijn materiaal staat onder het stof en de spinnenwebben te koop voor bijna niets. Dat kan allemaal goed en wel zijn, maar meestal haal je een hoop imkerverdriet in je huis. Wat ben je met oude gammele kasten die zelf nog niet eens beantwoorden aan de standaardmaten van de moderne imkerij? Wees dus dubbel voorzichtig bij geschenkjes van oude afdankertjes. Oude rommel bezorgt je alleen maar narigheid. Laat je adviseren door een geroutineerde imker die de moderne imkerij op de voet volgt.
  5. Koop alleen wat je nodig hebt
    In de bijenwinkel liggen en staan er zoveel materialen en gadgets binnen handbereik en je kan aan de vele bekoringen niet weerstaan: je propt je winkelkarretje vol met allerlei wondermiddelen die je ooit wel eens zou kunnen nodig hebben. Koop aanvankelijk alleen de dingen die je echt van doen hebt en daar zijn in eerste instantie de dure materialen om honing te oogsten zeker niet bij. Wellicht valt het bijenhouden helemaal niet mee en heb je binnen een paar jaar geen bijen meer.
  6. Ga niet bij jan en alleman te rade
    Er lopen heel veel wijsheren en profeten rond. Wie het minst bagage heeft, roept meestal het luidst. De tegenspraken zijn schering en inslag. Op het internet vind je een grenzeloze informatie waar je vaak geen weg in vindt. Als beginnend imker weet je op de duur niet meer wat of wie je moet geloven. Een gouden raad: schaf je een goed boek aan en luister naar de raadgevingen van één ervaren imker. Met de jaren ontdek je wel wat belangrijk is of niet en leer je zelf je eigen weg te maken.
  7. Houd het eenvoudig
    Bijen houden is op zichzelf al complex genoeg. Als beginnende imker laat je de natuur zoveel mogelijk haar gang gaan, volg het volk in zijn ontwikkeling, observeer goed en leer omgaan met bijen. Loop niet verloren in ingewikkelde technieken en methoden. Houd het dus eenvoudig en stel al die gecompliceerde methoden waar een normaal mens geen bijenpoot van begrijpt, nog wat uit. Wacht ook nog even met koninginnenteelt, heel veel geroutineerden komen daar zelfs na jaren nog niet aan toe.
  8. Pak je maar goed in
    Sommige imkers etaleren wel eens hun durf en kunde door in T-shirt en short aan de bijen te werken. Natuurlijk sta je als beginneling daarop te geilen en je wilt ook wel eens tonen dat je van niets en niemand bang bent. Helaas, het loopt meestal verkeerd af. Laten we eerlijk zijn: als debutant sta je te trillen op je benen en je begint al te transpireren van zodra de dekplank omhoog gaat. Op de koop toe krijg je dan nog ergens een onschuldig prikje en dat is genoeg om alle kalmte te verliezen en vol stress te staan klungelen. Trek maar een stevige kapruin aan, handschoenen en andere beschermingskledij. Na verloop van tijd, wanneer je zonder hartkloppingen een kast kunt openen en als je zeker bent dat je over zachtaardige bijen beschikt, kun je wat kledij weglaten. En dan nog: wat is er verkeerd aan beschermingskledij? Veel imkers blijven zich goed inpakken en in vele gevallen nog terecht ook.2017 8 2
  9. Handel niet impulsief
    Je doet de kast open en je staat voor een probleem waar je geen raad mee weet. Er zitten doppen op de ramen, er is geen broed meer of wat nog allemaal … Wat nu gedaan? Als je echt geen oplossing weet, sluit je best de kast. Denk er eens goed over na, raadpleeg je cursusboek, neem inlichtingen bij een andere imker, slaap er een nachtje over. Ondoordacht ingrijpen kan grote onherstelbare gevolgen hebben. Beter uitstellen dan totale verkeerde manoeuvres uitvoeren.
  10. Honing, dat is voor later
    Als beginner wil je natuurlijk honing oogsten, liefst zo vlug en zoveel mogelijk. Om honing te oogsten, moet je heel sterke volken hebben en meestal heb je het eerste jaar slechts een klein volkje dat zich aan het uitbreiden is. Laat dat beetje honing dat je bijen verzamelen voor zich houden, ze zullen het broodnodig hebben. Volgend jaar, als je volkje uitgegroeid is tot een volwaardige kolonie, mag je de honingpotten klaar zetten en stel je verwachtingen niet te hoog. De fantastische verhalen over tientallen kilos honing zijn meestal meer uitzonderingen dan regel.