Bron: Maandblad van de Vlaamse Imkersbond
Jaargang: 99
Jaar: 2013
Maand: Juli-Augustus
Auteurs: Kris Van straelen

 SUIKER IN ONZE HONING

Suiker en honing zijn twee begrippen die nauw met elkaar verweven zijn, want honing bestaat voor het grootste deel uit een complexe samenstelling van suikers. De suikers waarover het gaat zijn voornamelijk sacharose, fructose, en glucose.

In de nectar die onze bijen gaan halen zitten o.a. deze drie vormen van suiker in verschillende verhoudingen afhankelijk vande planten die ze bezoeken. De nectar van gele mosterd bevat bv. alleen glucose en fructose en geen sacharose, terwijl de nectarvan salie 76,5% sacharose bevat en slechts 4,9% glucose en 18,5%fructose.

De sacharose in de nectar wordt door de bijen door toevoeging van een enzym omgezet in fructose en glucose. Honing bevat dus na het intensief bewerken door onze bijen voornamelijk enkelvoudige suikers glucose/fructose. Door deze complexe samenstelling van suikersis honing ongeveer 1,6 maal zoeter dan gewone kristalsuiker.

Kristalsuiker

Kristalsuiker die je in de supermarkt koopt bestaat uit 100% sacharose. Als wij onze honing uit de bijenkast verwijderen geven wij onze bijen suikerwater (mengeling van kristalsuiker en water) om de geoogste honing te vervangen.

Je kan het suikerwater zelf maken of aankopen in een of andere vorm, maar laten wij het hier maar houden op gewoon suikerwater. In regel gebeurt het voeren met suikerwater uitsluitend en alleen na het verwijderen van de honingzolders zodat er geen vermenging kan plaats vinden van honing afkomstig van nectar en afkomstig van suikerwater.

De bijen zetten inderdaad de sacharose vanhet suikerwater om in glucose en fructose. Het omgezette mengsel is echter geen honing omdat het alle andere ingrediënten die in de nectar zitten, niet bevat. Denk aan mineralen, vitaminen, organische zuren enz.

Test-Aankoop

De lokale imkers kwamen onlangs slecht uit een test uitgevoerd door Test-Aankoop. Volgens het onderzoek dat Test-Aankoop uitvoerde, en waarbij ook een paar lokale imkers betrokken waren, zat in de honing van de lokale imkers ‘toegevoegde suiker’. Er werd gesuggereerd door Test-Aankoop dat de imker opzettelijk suikerwater had gevoerd en een andere imker teveel suikerwater had gevoerd voorhet inwinteren.

Ik vind het jammer dat een organisatie als Test-Aankoop dergelijke beweringen uit zonder over enig bewijs te beschikken en zodoende de lokale imker in een negatief daglicht zet. Twee imkers zijn alles behalve representatief voor de gehele imkerij in België. Daarenboven is de informatie die Test-Aankoop naar voor brengt in het artikel alles behalve accuraat, want de nectar van de planten wordt niet ingedikt door de enzymen die de bijen aan de nectar toevoegen, zoals zij beweren in hun artikel maar door een systeem van verdamping van water wat het ‘wurgen’ van de honing wordt genoemd.

Suikerwater in de honingraten

Kan het dan toch gebeuren dat er suikerwater in onze honingratenterecht komt? (er vanuit gaande dat wij goede, eerlijke imkers zijn die geen suikerwater voeren tijdensde honingdracht om een kilootje meer honing te kunnen oogsten!) Onze bijen verplaatsen de honing in wording diverse malen in de bijenkast om het vochtgehalte te doen dalen. Pas op het moment dat de honing bijna klaar is om verzegeld te worden verplaatsen de bijen de honing naar de honingzolder. Stel:

• dat een imker te veel suikerwater zou gevoederd hebben en dat deze raten niet allemaal verzegeld zijn geweest door de bijen,

• dat de bijen de voorraad suikerwater niet hebben verbruikt tijdens de winter,

• dat het broednest zich goed en snel ontwikkeld heeft in het voorjaar, waardoor er plaatsgebrek is ontstaan. Onder deze condities zou het volgens mij kunnen dat ze het ingedikte suikerwater van deze raten verplaatsen naar de honingzolder.

Hoe kan je dit dan vermijden?

• Eerst en vooral door niet te veel suikerwater te voeren. Een sterk volk heeft ongeveer 12 kg voedsel nodig om de winter door te komen. Je kunt dus je bijenkasten wegen en stoppen met voeren als je de12 kg bereikt.

• Verwijder nooit broedramen met honingkrans uit de kast om teslingeren, maar laat deze ramen voor het bijenvolk. De kans dat de bijen hier suikerwater gestockeerd hebben is vrij groot.

• Voor het opzetten van de honingzolders en bij voldoende dracht kan je ramen met onverzegelde honing/suikerwater uit het bijenvolk verwijderenen vervangen door waswafels of lege ramen. Als er nog een groot aantal verzegelde ramen met honing in de broedkamer aanwezig zijn, kan je er hier van een aantal verwijderen om ruimte te creëren voor het bijenvolk. Let wel dat je hier niet te veel ramen verwijdert, want bij minder goede weersomstandigheden en een groot broednest verbruiken bijen aardig wat honing. Het blijft dus een moeilijke oefening.

Kris Vanstraelen Herborist – Imker www.thegoldenmean.be