Bron: Maandblad van de Vlaamse Imkersbond
Jaargang: 98
Jaar: 2012
Maand: December
Auteurs: Johan Wallyn, Karel Van Elsen

 VEILIG HONING ROEREN

In het septembernummer van het Maandblad verscheen een artikel over ‘Honing roeren met een cement- of verfmenger’ van de hand van Charlie Eylenbosch. Hierop kwamen er een paar reacties. Dergelijk toestel lijkt heel handig, efficiënt en goedkoop, maar er lijkt een gezondheidsrisico te kunnen voorkomen met de bijgeleverde spiraal. Graag laten we beide attente imkers aan het woord.

Johan Wallyn, milieubewuste imker

Zelf heb ik ook een gelijkaardige machine in huis gehaald en deze is zeer handig en ergonomisch in het gebruik. Ik heb er één met twee snelheden van het merk Power plus (X85) die wel een goede honderd euro gekost heeft, maar de machine is zeker zijn geld waard. Tot daar geen enkel probleem, maar met de bijgeleverde spiraal moet je opletten.

Die dingen zijn over het algemeen van Chinese makelij en het milieubewustzijn is daar nog verre van doorgedrongen. De bijgeleverde spiraal is meestal vervaardigd uit staal waarop een antiroestlaag is aangebracht en juist die antiroestlaag is gevaarlijk omdat deze dikwijls chroom bevat. Ik heb in mijn actieve loopbaan in een groot aircobedrijf drie jaar onderzoek verricht naar zware metalen in onderdelen van deze toestellen. In het kader van de Europese RoHS (Restriction of Hazardous Substances) wetgeving, zijn zware metalen verboden in alle toestellen voor huishoudelijk gebruik.

Verf- en betonmengers vallen echter onder het professioneel materiaal en kunnen dus nog chroom bevatten. Vooral het vervuilende Chroom6+ komt nog regelmatig voor als antiroestlaag op metalen. Chroom6+ behoort tot de groep van zware metalen en is meestal te herkennen omdat het een geelgekleurde coating betreft. Dus als de spiraal geel gekleurd is, heb je bijna 100% kans dat het hier om Chroom6+ gaat. Deze laag kun je er echter afhalen door ze af te koken in een hoge kookpot gedurende ca. 20 minuten. Daarna giet je het kookwater weg en zet je opnieuw een pot met water op het vuur. Intussen wrijf je de spiraal af met water en een inox schuurspons die normaal gebuikt worden voor het reinigen van kookpotten in de keuken en je kookt hem nog eens 20 minuutjes af.

Het Chroom6+ zal nu voor 98% verdwenen zijn en het beetje die nog rest komt er sowieso niet meer af. Ook grijsgekleurde lagen kunnen soms chroom of zelfs lood bevatten, je bent dus nooit zeker. Wil je echter voor 100% zeker spelen, dan gebruik je best je inoxspiraal die je vroeger in je boormachine gebruikte. Je zult die dan moeten aanpassen zodat die op de nieuwe roermachine past.

Karel Van Elsen

Enkele jaren geleden heb ik, net zoals Charlie, mijn boormachine in rook zien opgaan (letterlijk dan) bij het roeren van de honing. Ik ben toen ook overgestapt naar een verf/ mortelmengmachine. Alleen wilde ik niet de bijgeleverde gegalvaniseerde roerder gebruiken omdat honing een zuur milieu is en het metaal zou kunnen aantasten, met contaminatie van de honing tot gevolg. Ik heb dan een hulpstuk bedacht om toch nog mijn inoxroerder te kunnen gebruiken. De verbrande boormachine heb ik weggedaan, maar ik heb wel nog de boorkop gerecupereerd. Al wat dan verder nog nodig is zijn twee bouten: één met metrische draad van 14 mm (M14) die in de roerder past en een tweede met Amerikaanse draad (UNF ½” x 1 ¼”) die in de boorkop past.

Deze twee worden met de koppen tegen elkaar gelast (zie foto’s). Heel belangrijk hierbij is dat de lengteassen van de twee bouten precies in mekaars verlengde liggen, zo niet gaat de boel behoorlijk schommelen bij het roeren. Bouten met Amerikaanse draad (UNF) zijn jammer genoeg niet in de gewone doe-het-zelf zaak te vinden maar de gespecialiseerde vakhandel heeft ze wel. Misschien best de boorkop meenemen want sommige boorkoppen hebben een dunnere bout nodig (3/8”). Verder kan ik alleen maar de bevindingen van Charlie beamen: de verf/mortelmengmachine werkt perfect en is zijn prijs (ik betaalde 49,95 euro) meer dan waard. Als je een zware nieuwe boormachine moet kopen ben je veel meer geld kwijt.