Bron: Maandblad van de Vlaamse Imkersbond

Jaargang: 102

Jaar: 2016

Maand: Maart

Auteur : Frans Maenhout

OXAALZUURSUBLIMATIE, ALLEEN VOOR SPECIALISTEN?

Sublimatie

Bij sublimatie gaan vaste oxaalzuurkristallen door verhitten direct over in gasvorm. Warme lucht stijgt, daarom vind ik het logisch om oxaalzuur onder het bodemrooster te verdampen en de gaswolk verspreidt zich in de ganse kast zonder dat de bijen geënerveerd worden. Een paar aanpassingen zijn handig: mijn kasten staan op een gladde cementplaat van 1 cm dik die de hitte van de verdamper kan verdragen. Onder de bodems vijs ik aan de voorkant en de twee zijkanten een lat zodat er een ruimte is om de verdamper in te schuiven. De open ruimte achteraan sluit ik af met twee stukjes schuimrubber nadat de verdamper geplaatst is (zie foto). Bij de behandeling kan de vliegopening afgesloten worden, maar meestal laat ik die gewoon open omdat bij windstil weer slechts weinig damp langs daar ontsnapt. De varroxverdamper sluit ik aan op een transfo van 12 volt. Per behandeling verdamp ik ong. 1 g oxaalzuur (0,015 €) per romp en een behandeling duurt minder dan 5 min.

 Voordelen van sublimatie tegenover bedruppelen

• De bijen krijgen geen oxaalzuur in hun maag.
• Je moet niet telkens verse oxaalzuursiroop bereiden.
• Er mag slechts eenmaal per generatie bijen bedruppeld worden met oxaalzuursiroop, verdampen kan meerdere malen zonder scchade aan de volken.
• Je hoeft ’s winters geen kasten te openen en bijen te verstoren.
• De bijen moeten geen koude douche trotseren.

 Nadelen van sublimatie tegenover bedruppelen

• Eenmalige aankoop van een verdamper (ong. 125 €).
• Je bent afhankelijk van elektriciteit (transfo) of autobatterij.
• Inademen van oxaalzuurgas is schadelijk voor de mens en moet vermeden worden (gasmasker gebruiken).

 Besluit

Oxaalzuursublimatie is geen behandelingsmethode die uitsluitend voorbehouden is voor specialisten. De methode heeft heel wat voordelen t.o.v. bedruppelen, mits een paar aanpassingen en mits inachtneming van veiligheidsregels. Misschien is er bij de collega’s wel een handige harry die ons kan leren om goedkoop zelf een verdamper te maken en blijkbaar is het mogelijk om een transfo uit een oud tv-toestel aan te passen, zodat een verdamper kan aangesloten worden

Na het schrijven van het artikel is ondertussen op 17/12/2015 een onderzoek gepubliceerd dat gedaan is door wetenschappers van de universiteit van Sussex (Eng.) over de 3 behandelingsmethodes met oxaalzuur: bedruppelen, sproeien en sublimeren.

Volgens de besluiten van dat onderzoek is oxaalzuursublimatie de gemakkelijkste behandelingsmethode, in lagere dosis meest effectief tegen de mijten, die geen negatieve effecten op de bijen heeft en die goedkoopst is.

Volgens prof. F. Ratnieks zouden de imkers zelfs moeten stoppen met druppelen en sproeien van oxaalzuuroplossingen omdat ze erg schadelijk en minder effectief zijn tegen de mijten.