Bron: Maandblad van de Vlaamse Imkersbond
Jaargang: 97
Jaar: 2011
Maand: December
Auteurs: Roger De Vos

CHIMONANTHUS PREACOX- WINTERZOET- MELOENBOOMPJE

Chimonanthus preacox is een heester die in de winter bloeit met gele bloemetjes die een paars-rood hartje hebben. De bloempjes zitten op het kale meerjarige

hout en zijn mooi om te zien, maar niet direct opvallend. Aan de geur valt echter niet voorbij te gaan. Chimonanthus praecox wordt ‘meloenboompje’ genoemd, maar ik heb nog nooit een meloen geroken met een geur die erop lijkt.

De andere Nederlandstalige benaming ‘winterzoet’ lijkt dan ook een stuk meer gepast. De naam Chimonanthus is afgeleid van cheimon, wat winter betekent, precox = vroeg, wat verwijst naar bloei.

Het is een goed winterharde struik en de bloemen verschijnen voor het blad uitgelopen is. Het is een zeer goed bezochte bijenplant, rijk aan nectar en pollen. De waarde van de pollen is jammer genoeg op geen enkele plantenlijst terug te vinden.

Deze winterbloeier (bloei vanaf januari tot ergens in maart) heeft zijn habitat in Oost- en West- Centraal China, en is terug te vinden in rotskloven tot op 3000 m hoogte. Deze vrij onbekende heester kwam in onze streken terecht op het einde van de 18de eeuw.

Volwassen heesters kunnen een hoogte bereiken van 3 meter en ook even breed uitgroeien, de vorm van de struik doet denken aan een fontein. We kunnen hem vooral gebruiken als solitaire plant, zo komt hij het beste tot zijn recht.

Het is een trage groeier die bloeit op het oude hout. De geelbruine vruchten zijn ellipsvormig en 4 cm groot. De bloemen doen denken aan deze van Calycanthus (specerijstruik) die tot dezelfde familie behoort en die sterk kruidig geurende bladeren heeft.

Chimonanthus praecox is een vrij onopvallende verschijning in de tuin in het zomerseizoen, maar heeft wel veel waarde in de wintermaanden. De plant verspreidt dan een heerlijk parfum die tot op 40 m afstand kan waargenomen worden, en dat tijdens de ganse bloeiperiode. De hangende bloemen zijn licht zwavelgeel met purperrode binnenbloemblaadjes. De wasachtige bloemetjes zijn 2 à 3 cm groot en verschijnen op de kale takken. De bloemen worden in de potpourri gebruikt en zijn ook eetbaar. De bloemblaadjes zijn aromatisch en worden in bepaalde soorten thee gemengd.

Enkele afgesneden bloeiende takjes kunnen al vlug een ganse kamer vullen met een heerlijk aroma.Chimonanthus moet zo min mogelijk worden gesnoeid, en dat moet direct na de bloei gebeuren. Snoeien benadeelt de bloei van het daarop komende jaar. Maar om wat meer licht in de struik te brengen of om de struik te verjongen, kan dat soms nodig zijn. Daartoe worden enkele in de weg zittende takken volledig bij de spil weggesnoeid. Oud hout wordt met ten hoogste 15 à 20 cm ingekort.

Een Chimonanthus praecox langs een pad of deel van de tuin waar je vaak langs loopt, zal je in de winter verrassen door een vleug van de geur en zal de winterblues als sneeuw voor de zon smelten! Heb je een plaatsje vrij in de tuin, aarzel dan niet om deze heester aan te planten.

Foto’s: Roger De Vos