Bron: Maandblad van de Vlaamse Imkersbond
Jaargang: 103
Jaar: 2017
Maand: oktober
Auteur :Antoine Combes

DRIE EXOTISCHE SCHOONHEDEN

Koelreuteria paniculata
Deze mooie boom die tot de familie van de sapindaceae of zeepboomfamilie behoort, is afkomstig van Noord-China en Korea. Hij heeft heel wat synoniemen en bijnamen, wij kennen hem als blaasjesboom of lampionboom wegens zijn typische blaasjes waarin de zwarte ronde zaden zitten. De Engelsen spreken van ‘China tree’ of ‘Golden tree’ en soms ‘Pride of India’. Allemaal lovende titels voor deze boom die men toch niet vaak ziet. In de parken van Parijs staan er enkele grote exemplaren. Hier groeit hij zelfden uit tot een grote boom, dit maakt hem dan ook heel geschikt voor onze kleinere tuinen. Ik heb er zelf één gezaaid, 20 jaar geleden, hij groeide mooi uit en bloeit dit jaar zeer rijkelijk. Ook kan ik bevestigen dat het een goede drachtplant is voor onze bijen, bij nader zoekwerk geven ze de koelreuteriaeen 5 voor deze nectar en ook 5 voor het stuifmeel. Dit brengt ons bij de bloemen, dit zijn grote pluimen van 15 cm en meer met daarop vele kleine gele bloempjes. Later in de herfst worden ze opmerkelijke blaasjes zoals reeds gemeld. De bladeren zijn samengesteld en hebben elk 9 à 15 tandgezaagde bladeren. Een detail van het blad en de bloempluim zie je op foto. Let op de vele kleine bloempjes, ze hebben 4 kelkblaadjes naar onder gericht, aan de basis merk je een kleine rode vlek. Enkele jonge blaasjes zijn reeds zichtbaar.Koelreuteria paniculata, ook blaasjesboom of lampionboom genoemd, wegens zijn typische bllasjes waarin de zwarte zaden zitten.

Doordat de samengestelde bladeren toch nog veel licht doorlaten is het mogelijk om met enig succes andere vaste planten onder deze boom te laten groeien. De bladeren van de K. paniculata kleuren geel in de herfst. Er zijn echter enkele interessante cultivars K. paniculata ‘Fastigata, een trage, recht opgroeiende zuilvormige boom. Een andere selectie is de K. paniculata‘September Gold’, deze schitterende cultivar bloeit later dan de gewone paniculata nl. in september-oktober i.p.v. juli-augustus, dit is mooi meegenomen voor de bijen. De uitlopende scheuten zijn rood getint en de herfstkleur is ook intenser. Nog een goede cultivar is de K. paniculata ‘Coral Sun’ voor zijn gekleurde jonge scheuten en uiteraard voor zijn herfstkleuren.

Cladastris kentukea
Zoals de naam het aangeeft is deze boom afkomstig uit Noord-Carolina meer bepaald uit Kentucky. Gezien de Amerikanen hem ‘Yellow Wood’ noemen zullen wij hem ook ‘Geel hout’ noemen dit vanwege zijn mooi en hard, geel hout. Hij behoort tot de familie van de fabaceae, vroeger de leguminosae of in het Nederlands de vlinderbloemige. Wie de boom voor het eerst ziet wanneer hij bloeit – maar ook wanneer niet – zal hem voor een valse acacia of Robinia nemen. Dit is niet eens zo verwonderlijk gezien ze beiden tot de zelfde familie behoren. Bij nader toezicht toch heel wat verschillen. Cladastris heeft een donkere, bijna zwarte gladde schors, Robinia heeft daarentegen een zeer grove en ruwe bruine schors. De bladeren zijn samengesteld en tellen meestal 7 zijbladeren, ze zijn duidelijk groter dan bij de Robinia, daarenboven is de vorm ellipsvormig en duidelijk generfd terwijl bij de Robinia ze rond zijn en niet zichtbaar generfd. In de herfst kleuren ze geel.
De bloemen hangen in lange trossen en zijn inwit en zeer welriekend. De trossen en ook de afzonderlijke bloempjes zijn goed vergelijkbaar met deze van de Wisteria of blauwe regen ook een fabaceae. Onnodig te melden dat de Cladastris een even goede drachtplant is dan de Robinia pseudoacacia, dus hier ook weer tweemaal 5 punten. Er bestaat ook een Chinese Cladatris, namelijk de Cladastris sinensis, een zeer zeldzame aantrekkelijke kleine boom. De bladeren hebben een duidelijke blauwe schijn en de bloemen zijn lichtroze getint en de trossen zijn groter dan bij zijn Amerikaanse broer. Interessant om te weten: beide bomen zijn winterhard.

Ptelea trifoliata
De lederboom is afkomstig uit Noord-Amerika, aldaar ‘Hop tree’ genoemd. Ptelea komt uit het Grieks en zou platte schijf betekenen, wat terugslaat op de ronde vorm van de zaden.

De ronde aromatische zaden werden vroeger gebruikt als vervanger van de hop, vandaar zijn bijnaam. Behoort tot de rutaceae of wijnruitachtige, vele planten uit die familie zijn aromatisch, laten we er enkele noemen: de appelsienen, citroenen en alle andere citrusvruchten, choisya, skimmia en de bekende Tetradium daniellii Trifoliata, allemaal goede drachtplanten. Zoals zijn tweede naam aangeeft bestaat het blad uit drie bladeren. Heel bijzonder van deze bladeren van de Ptelea is dat ze bijna allemaal stippelklieren hebben, welke het blad ook aromatisch maken. De herfstkleur is goudgeel. De bloemen zijn klein en lichtgeel, ietwat groenachtig gekleurd en ze zitten dicht bijeen gepakt op een pluimvormige tros. Al zijn ze klein en eerder onbeduidend, ze verspreiden een heerlijk fijn aroma en ze druipen van de nectar, het is een echte bijenplant. Later in het najaar hangen de ronde platte vruchtjes in clusters, ze zijn eerst rozerood, daarna worden ze bruin en blijven lang aan de boom hangen. Van P. trifoliata zijn er twee cultivars die het vermelden waard zijn, de P.trifoliata ‘Aurea’ met diepgele bladeren die zeer mooi contrasteren met struiken die donkergroene of paarse bladeren hebben. De tweede is de ‘Fastigata’ waarvan de takken recht opgroeien.