Bron: Maandblad van de Vlaamse Imkersbond
Jaargang: 95
Jaar: 2009
Maand: Mei
Auteurs: Roger De Vos

VERBASCUM

KONINGSKAARS, STALKAARS, TOORTS

In geen enkele bijenborder zou de verbascum mogen ontbreken: hij is een aanwinst voor iedere tuin, zowel solitair als in groep. In de vroege voormiddag zullen de bijen zich te goed doen aan de pollen, tegen de avond vallen de bloemetjes af. Het geslacht Verbascum telt een driehonderdtal soorten waarvan de grote meerderheid in Turkije groeit. Het zijn zonnekloppers en ze houden van goed doorlatende grond die ook wat kalkrijk is.

verbascum 1

De meeste verbascums zijn tweejarigen, na de bloei sterven ze meestal af.
De kleur van de bloemen bij de hogere soorten varieert van roomwit tot diepgeel.
De stevigste soorten blijven lang overeind, vaak tot in de volgende lente. Op die wijze zorgen ze voor een stoer wintersilhouet. Bij elke windstoot wiegt de stevige stengel heen en weer en strooit hij enkele van zijn tienduizenden minuscule zaadjes uit.

De bloei begint in juni en gaat meestal door tot augustus, het zijn echte zomerbloeiers dus. In de nazomer, herfst en winter, zaaien ze zich rijkelijk uit. Wie ooit verbascums in zijn tuin heeft gehad, hoeft nooit meer zonder te zitten!
Verbascum wordt ook wel eens toorts, keizerskaars of koningskaars genoemd. In de Middeleeuwen gebruikte men de bloemstengels als toorts door ze in een harsachtige vloeistof te dopen.

Sommige soorten kunnen een hoogte van twee meter of meer bereiken! De keizerskaars (Verbascum

verbascum 2phlomoides) is een verwilderde inheemse plant die je soms tegenkomt aan bosranden of op schrale gronden. Met haar viltige beharing valt ze wel op tussen de andere soorten.

Bij de lagere soorten zoals V. blattaria of mottenkruid, een tweejarige die ook als inheems beschouwd wordt, zien we bloemen van wit tot paars. Ook bij de V. phoeniceum kennen we verschillende kleuren omdat er onderling kruisingen ontstaan.

Een andere inheemse soort is de V. nigrum, of zwarte toorts. De vrij kleine gele of witte bloemen staan in losse kluwens. Vaak is de bloemstengel onderaan vertakt. Bovendien is dit een doorlevende plant, in tegenstelling met de voorgaande die tweejarig zijn.

De plant vormt meerdere rozetten waardoor ook meerdere stengels kunnen ontstaan. De losse en elegante bloeiwijze en de bloemen met de opvallende wollig-behaarde paarse meeldraden, maken hem tot een uitgelezen tuinplant voor vele standplaatsen.

De V. nigrum haalt een hoogte van ongeveer 60 cm. Drastisch terugsnoeien van de stengels na de eerste

verbascum 3bloei, geeft de planten een rijke nabloei.

Er bestaan ook enkele hybride rassen die uitsluitend met wortelstek te vermeerderen zijn. Deze soorten Cotswald-hybriden zijn over het algemeen geen lang leven beschoren vermits ze meestal bezwijken aan het wintervocht.

Een zeer mooie nieuwe soort is de V. banana custard. De lange sterke stengels staan vol grote bloemen, banaangeel van kleur. Het is een zeer opvallende plant die veel plaats nodig heeft doordat hij een groot bladrozet vormt.

Ook hier geldt: uitgebloeide stengels verwijderen om een tweede nabloei te bekomen.

Foto’s: Roger De Vos