Bron: Maandblad van de Vlaamse Imkersbond
Jaargang: 100
Jaar: 2014
Maand: December
Auteurs: Albert Vandijck

ZWART EN STINKEND NIESKRUID IN ZICHT

Kerstmis staat voor de deur. Omdat de Helleborus Niger soms in december al bloemen etaleert, wordt ze in de Lage Landen dikwijls kerstroos genoemd.

Het is één van de weinige planten die in deze periode van het jaar floreert. De plant staat dan ook symbool voor het overwinnen van de winter. Het is een wonderlijke, mooie creatie. Het zijn niet de kroonbladen die de bloem maken, maar de fraaie, witte kelkbladen. De kroonbladen zijn vergroeid tot nectartrechters die op zachtere winterdagen openstaan voor rondzoemende vliesvleugelige insecten.56 1

Een vroege, wakkere honingbij (foto) laat het stuifmeel niet onaangeroerd! De grootste hoop heeft deze plant echter gevestigd op de hommel. Deze trotseert immers meer het wispelturige weer. Op het moment dat de temperatuur een beetje stijgt, komen de hommelkoninginnen tot leven.

56 2

De wisselwerking tussen kerstroos en hommel komt dra tot stand. De hommel wordt gelokt door de prachtige, witte kelkbladen. Het hongerige insect zorgt voor de bestuiving en krijgt nectar en pollen in ruil. Bij stinkend nieskruid (Helleborus foetidus) is de geur, in tegenstelling tot de onwelriekende naam, aantrekkelijk voor hommels. In januari kan je deze kleine, groene bloemetjes al ervaren. Als de bestuiving bij deze vroege plantenfamilie voltrokken is, dan ontstaan er onooglijk kleine vruchtjes (foto).

Wanneer ze uiteindelijk uitdrogen en op de grond vallen, komt de mier op de proppen! Ze zijn immers gek van de olieachtige laag die zich op de helleboruszaden bevindt. Razendsnel gaan ze met deze lekkernij aan de haal. Zo wordt de plant verspreid in alle windrichtingen. Een prachtig natuurgebeuren in de winterperiode!

Nectar- en stuifmeelwaarden

De tientallen verschillende Helleborussoorten geven telkens een 1 & 1 op de respectievelijke nectar- en stuifmeelwaardeschaal. Niet veel, zal je zeggen. In deze periode van het jaar helpen echter alle bee(s)tjes!