Bron: Maandblad van de Vlaamse Imkersbond
Jaargang: 104
Jaar: 2018
Maand: juli-augustus
Auteurs: dr. Pia Aumeier

AFLEGGERS MOET JE LAAT VOEDEREN*

Afleggers nog niet opgevoederd? Geen probleem, zo hoort het. Afleggers mogen niet te vroeg gevoederd worden. Wintervoeding krijgen ze pas laat in het jaar.

 
Gangbare meningen
•    Direct na de laatste honingoogst van juli moet gevoederd worden, zowel voor afleggers als productievolken.
•    Kleine porties stimuleren het broedinstinct.
•    Alleen suikerwater of dure  kantklare commerciële voederbereidingen zijn geschikt.
•    Het beste is de bijen op honing te laten overwinteren, vermengd met verschillende versterkingsthees.
Volg bovenstaande raadgevingen niet. De meeste ervan zijn ondertussen door vergelijkend onderzoek weerlegd. Voeder je afleggers laat op, met één maximaal twee porties, en wel met goedkope siroop.

Wanneer en hoe dikwijls voederen?
Afleggers op één romp in september voederen heeft voordelen. Einde juli bezetten goede jonge volken 5 ramen. Als ze dan al opgevoederd worden, vermindert de ruimte om te broeden.  Om die reden krijgen zij tot einde augustus/begin september elke drie weken een voederportie, het beste in de vorm van een voederraam. Tot aan het uiteindelijk opvoederen is dat voldoende. Dat slechts een continue stroom van vloeibaar voeder bijen laat broeden, is imkerlatijn. Pas daarna volgt het afsluitende opvoederen.

Eerst wordt echter een lege romp  drie dagenlang op het volk geplaatst voor een mierenzuurbehandeling. In een volk dat op één romp zit, werkt mierenzuur nog bij relatief lage temperaturen. Daarna wordt in de lege romp een losse plastieken emmer of bak met voeding geplaatst.
Bij productievolken moet het opvoederen vroeger beginnen, omdat het mierenzuur in twee rompen niet zo gemakkelijk een voldoende hoge concentratie bereikt.

Hoe voederen?
Wie roverij wil vermijden, voedert ’s avonds, morst niet en gebruikt reukloze en  gistingsvrije voedersiroop. Productievolken krijgen één enkele grote portie,  uitsluitend langs boven in een plastieken emmer of bak. Voederramen worden van binnen verbouwd, gaatjes in het deksel van een omgekeerde voederemmer  worden dichtgekit. Een losse plastieken emmer of bak, gevuld met kurken, takken, houtkrullen of andere drijfmiddelen, is ten opzichte van voederbakken, goedkoper, gemakkelijk te bewaren en te reinigen.

Wat voederen? Geen thee, geen honing, alleen suiker
Thee drink je beter zelf. Suikerrijk, ballaststoffen- en waterarm zonder gelijk welke toevoeging, zo ziet het optimale wintervoeder eruit. Geconcentreerd suikerwater, voederdeeg of siroop zijn meestal beter dan honing. 

Wie honing opvoedert loopt het risico ziekten over te dragen, roverij uit te lokken of de bijen met mineralen te belasten. Koolhydraten verbranden het dierlijke organisme tot kooldioxide en water, zonder reststoffen die in de endeldarm moeten bewaard worden. Daar siropen ongeveer 75% meer suikers bevatten dan zelfgemaakt suikerwater, zijn siropen voordeliger, praktischer in gebruik, langer houdbaar en gemakkelijker door de bijen te verwerken. Voor de bijen is zelfs het geregeld waargenomen  uitkristalliseren onbelangrijk.

* Het artikel is verschenen in het septembernummer van 2010 van Deutsches Bienen Journal onder de titel ‘Spätes Futter für Ableger’. Met dank aan dr. Pia Aumeier voor het verlenen van haar toestemming het artikel te publiceren in ons maandblad.