Bron: Maandblad van de Vlaamse Imkersbond
Jaargang: 100
Jaar: 2014
Maand: November
Auteurs: Pia Aumeier

ZONDER SCHOONMAKEN DOORHEEN HET JAAR

Onderstaand artikel is verschenen in Deutsches Bienen Journal als een tweedelig artikel, 1/2011 en 2/2011, onder de titel ‘Ohne putzen durch das Jahr’. Met dank aan dr. Pia Aumeier en de redactie van DBJ voor het verlenen van de toestemming de artikels te publiceren in ons maandblad.

Wat bijen ook doen, bouwen, kitten of sterven, ze geven de imker schijnbaar steeds werk. Met aangepaste uitrusting en bedrijfsmethode kan het poetsen tot een minimum beperkt worden. in de eerste plaats laten we het de bijen zelf doen, en door intelligente ingrepen verminderen we het werk.

In het voorjaar poetsen de bijen

Het verwisselen van de bodem in het vroege voorjaar behoort tot het repertoire van de meeste imkers. Het kan ook anders. Door het gebruik van een roosterbodem, die de ganse winter open blijft, worden de gevallen dode bijen droog gevroren. Terwijl de dode collega’s licht en luchtig liggen, worden zij door de overlevende kastgenoten probleemloos, zonder enige hulp, naar buiten gedragen, van zodra het muizenrooster is verwijderd.

Nog een voordeel van de open bodem: wie zijn volk luchtig op een roosterbodem laat overwinteren heeft geen last van beschimmelde ramen langs de randen.

Een zomer zonder was schrapen

Goede volken bouwen, bijna altijd en overal. Vele imkers investeren veel tijd in het verwijderen van wildbouw, of ze riskeren gekwetste bijen en broed. Het ongewenste bouwen kan vermeden worden indien men let op drie dingen: plasticfolie, ramen en tijdige uitbreiding.

Dikke bovenlatten storen niet

• Met een simpel plasticfolie op de bovenste romp wordt vermeden dat het deksel van was moet worden ontdaan.

• Wie de folie bij het voederen onder de lege romp met het voeder legt en slechts een kleine doorlaat naar boven vrijlaat, maakt effectief een einde aan wildbouw in en rond de voederbak.

• Maagdelijk onbevlekt blijft de ruimte tussen twee rompen wanneer ramen met dikke en brede bovenlatten worden gebruikt De koningin en haar onderdanen worden hierdoor niet gestoord in hun beweeglijkheid, maar darrenbouw tussen de rompen wordt vermeden.

• Wildbouw in de bodem wordt niet bepaald door de hoogte van de bodem, maar is het resultaat van bedrijfsfouten door de imker. Door volken die op één romp overwinterd hebben, bij het bloeien van de wilg een tweede broedruimte (met darrenramen naast de randramen) te geven, en alle volken bij het bloeien van de kers een koninginnenrooster en honingzolder, wordt het bouwen in de bodem vermeden. Zelfs zwakke volken ondervinden, zoals bewezen, van een vroegtijdige uitbreiding geen schade. Aan de bijen wordt de boodschap gegeven: ‘Boven is plaats, in de bodem wordt niet gebouwd’, en dit zonder bouwverbod.

Adieu aan het schrobben in de herfst

• Bijendrinkplaatsen moeten regelmatig gereinigd worden om de overdracht van ziekten tegen te gaan. Wie niet wil kuisen voorziet beter geen drinkplaats. In onze regio’s zijn zulke extra waterbronnen meestal overbodig.

• Geen sponningen of metalen afstandstrippen maken het leven eenvoudiger! Wie kasten met sponningen of afstandstrippen nodig acht en in goede staat wil houden moet ze vaker van dode bijen, was en herfstachtige propolis ontdoen.

• Ondanks het verkitten zijn ramen gemakkelijker van elkaar te scheiden wanneer ze voorzien zijn van afstandhouders van (meubel)siernagels. De houten afstandhouders van Hoffmannramen overleven onbeschadigd het uitsmelten en reinigen vermoedelijk langer.

Grote kuis gedurende de winterslaap

• Het insmelten van waswafels is kinderlijk eenvoudig na het verwijderen van oude was met bijtende soda. Het kuisen van de kasten met bijtende soda of het afvlammen van alle niet in gebruik zijnde rompen en bodems is niet nodig. Enkel in het ingeval van besmetting. Anders is het door de bijen gelegde propolistapijt voldoende in de strijd tegen bacteriën en virussen.

• Uitsluitend niet bebroede lege ramen worden door de imker in de winter bijgehouden om geen werk te hebben met de door de wasmot opgegeten ramen.

• Tot het verleden behoort ook het ruimen van sneeuw en de regelmatige controle van het vlieggat op verstopping door dode bijen. Opgesteld op paletten of schragen, met open roosterbodem en muizenrooster voor het vlieggat, bestaat er voor de bijen geen verstikkingsgevaar meer.